Bolivie: Perezida Luis Arce yamaganye abashaka guhirika ubutegetsi
Mu Mahanga

Bolivie: Perezida Luis Arce yamaganye abashaka guhirika ubutegetsi

NYIRANEZA JUDITH

June 26, 2024

Perezida wa Bolivie Luis Arce yamaganye ingendo zidasanzwe z’abasirikare kuri uyu wa Gatatu, tariki ya 26 Kamena, kuko abasirikare n’imodoka z’intambara bahagaze imbere y’icyicaro cya Guverinoma ya Bolivie i La Paz.

Jenerali Juan José Zúñiga, yirukanwe ku mirimo ye nyuma y’iterabwoba ku wahoze ari Perezida Morales, yayoboye ingabo ku kibuga cya Murillo imbere y’ingoro ya Quemado, ku cyicaro cy’ubutegetsi.

Perezida Luis Arce yamaganye igendagenda ry’ingabo mu buryo butemewe maze asaba ko habaho ubukangurambaga bwo kurwanya ihirikwa ry’ubutegetsi anasaba ko hakubahirizwa demokarasi.

Ibiro Ntaramakuru by’u Bufaransa byavuze ko Perezida wa Bolivie, Luis Arce, yamaganye ku wa Gatatu tariki ya 26 Kamena imitwe idasanzwe”y’ingabo, mu gihe ingabo n’imodoka z’intambara bihagaze imbere y’icyicaro gikuru cya La Paz.

Amashusho ku mbuga nkoranyambaga yafashwe n’abaturage yerekana imitwe y’ingabo igenda mu mihanda yegeranye, hamwe n’imodoka zitwaje ibirwanisho, bulende ndetse n’imodoka z’intambara zihagaze mu gace ka Murillo, aho abasirikare binjiye mu ngoro ya perezida Palacio Quemado, Jenerali yagumye mu ngoro ya guverinoma mu gihe kitarenze kimwe cya kane cy’isaha.

Jenerali Juan José Zúñiga yabwiye abanyamakuru ubwo yari Murillo, imbere y’ingoro ya Quemado, icyicaro cy’ubutegetsi ko imitwe yose ya gisirikare ishaka kwerekana ko batishimiye uko ibintu bimeze mu gihugu, nk’uko igitangazamakuru cyo muri Espagne, El País cyabitangaje kiti: “Birahagije. Ubuhemu ntibushobora kubaho.”

Yavuze kandi ko akomeje kumvira Perezida Luis Arcekuri ubu ariko ko azafata ingamba zo guhindura guverinoma.

Perezida wa Bolivie Luis Arce yatangaje ku rubuga rwe rwa x ati: “Twamaganye imigendere idasanzwe y’imitwe imwe n’imwe y’ingabo za Bolivie. Demokarasi igomba kubahirizwa.”

Nk’uko uwahoze ari Perezida Evo Morales (2006-2019) abivuga kuri X, yavuze ko hategurwa guhirika ubutegetsi. Akomeza avuga ko abasirikare n’imodoka z’intambara boherejwe muri Plaza Murillo. Bahamagaye inama yihutirwa ku cyicaro gikuru cy’ingabo i Miraflores ku isaha ya saa tatu z’ijoro, biteguye kurwana.

Ati: “Mu isaha yashize, abayobozi ba za diviziyo bagiye bategeka abayobozi bato guhita basubira mu kigo cyabo mu gihe bagitegereje gahunda nshya. Ibi bitera abantu benshi gushidikanya ku mutwe wa gisirikare muri Bolivie.”

Uwahoze ari Perezida Carlos Mesa yamaganye ku mbuga nkoranyambaga, X iki gikorwa cya gisirikare kigamije kubangamira demokarasi no guhagarika igihe cy’itegeko nshinga.

Ati: “Umuryango w’Abaturage bo mu ishyaka rya politiki ritavuga rumwe n’ubutegetsi NDLR, ari kimwe mu bigize abarwanashyaka barwanira demokarasi.”

Nk’uwahoze ari perezida akaba n’umuyobozi w’Inama Njyanama y’Umujyi, yanze ibikorwa bya gisirikare bivuga ko bihungabanya demokarasi kandi bigahagarika igihe gikomeye ku birebana n’Itegeko Nshinga.

Ku wa Kabiri tariki ya 25 Kamena, Gen. Juan José Zúñiga yatakaje umwanya we nyuma y’iterabwoba ryakorewe uwahoze ari Perezida Evo Morales. Bavuga ko yarenze ku nshingano ze avuga amagambo arega Bwana Morales, wahoze ari ku ruhande rwa Arce, ubu akaba ari we ukomeye mu bya politiki mbere y’amatora ya Perezida mu 2025.

Mu kiganiro cyatambutse ku wa Mbere kuri televiziyo, umuyobozi w’ingabo yemeje ko azafata Evo Morales aramutse akomeje gahunda ye yo kongera kwiyamamaza, nubwo atagishoboye kuba umukandida nk’uko icyemezo cy’urukiko kibiteganya. Bwana Zúñiga yagize ati: “Mu buryo bwemewe n’amategeko ntiyemewe, ntashobora kuba Perezida w’iki gihugu.”

Yongeyeho ko ingabo ari intwaro z’igihugu kandi zizarengera Itegeko Nshinga uko byagenda kose.

Umunyamabanga Mukuru w’Umuryango w’Ibihugu by’Amerika (OEA) Luis Almagro yatangaje ko muri Bolivie nta buryo bwo kurenga ku Itegeko Nshinga rizihanganirwa”, agaragaza ko yifatanyije na Perezida Luis Arce.” muri Asunción.

TANGA IGITECYEREZO

AMATEGEKO AGENGA IYANDIKA RY'IGITEKEREZO CYAWE

IZINDI NKURU WASOMA